از هزاران سال پيش بشر در فکر جايگزيني دندانهاي از دست رفته بوده است. روشهاي گوناگون با مواد مختلف امتحان گرديد تا بالاخره دکتر Branemark سوئدي موفق گرديد ايمپلنتي (implant) از جنس تيتانيوم را بعنوان پايه جايگزين کننده ريشه بصورت علمي عرضه کند. از آن به بعد تمام پيشرفتهاي علم معطوف به فرم ايمپلنت و سطح ايمپلنت گرديد تا بيشترين موفقيت دراز مدت را داشته باشد. تا چند سال پيش ايمپلنت يک عمل لوکس براي افراد خاص به حساب مي آمد و تعداد کمي از جراحان اين عمل را انجام مي دادند ولي امروزه با گسترش علم و ساده تر شدن روند کاشت دندان بصورت گسترده در دسترس همگان قرار گرفته است.

ايمپلنت دنداني قطعه اي از فلز تيتانيوم است که اغلب به شکل ريشه دندان مي باشد و داخل استخوان فک قرار داده ميشود.ايمپلنت دنداني بعنوان پايه اي جهت قرار دادن پروتز روي آن استفاده مي شود و باز سازي تاج دندانهاي از دست رفته با استفاده از اين پايه ايمپلنت مقدور مي گردد. گذاشتن اینپلنت در استخوان فک بیمار توسط جراح فک و صورت انجام می شود و گذاشتن تاج توسط متخصص پروتز دندانی می باشد.

- افرادی که سيگاري شدید هستند.
- اشخاصي که به بيماري هاي خود ايمني دچار هستند يا داروهايي مصرف مي کنند که اين شرايط را برايشان ايجاد مي کند.
- اشخاصي که از روش پرتو درماني در ناحيه سر و گردن استفاده کرده اند.
- افراد ديابتي که،ديابتشان تحت کنترل نيست.

افرادي که به هر علتي دندان ازدست داده باشند کانديد ايمپلنت دندان هستند. ايمپلنت جهت جايگزيني دندان تا بازسازي همه دندانها را در بر مي گيرد. در مورد از دست دادن يک يا چند دندان ديگر نيازي به تراش دندانهاي مجاور بعنوان پايه پروتز نيست. ايمپلنت داخل استخوان قرار مي گيرد و روکش روي همان ايمپلنت بدون اتکاء به دندانهاي مجاور قرار داده مي شود. در مورد بيماراني که دندانهاي زياد يا همه دندانها را از دست داده باشند با قرار دادن چند ايمپلنت در فک آنها و استفاده از آنها بعنوان پايه مي توان پروتز متکي بر ايمپلنت جهت جايگزيني دندانهاي از دست رفته قرار داد. در مورد بيماران کاملأ بي دندان مي توان با قرار دادن حداقل دو ايمپلنت در هر فک پروتزي متحرک ولي محکم و بدون لغزش و لقي در اختيار بيمار قرار داد. حتي در مورد بيماران بي دندان که در حال استفاده از پروتز متحرک هستند مي توان با قرار دادن دو پايه ايمپلنت در فک آنها همان پروتز را با کمترين هزينه کاملأ محکم و باثبات کرد.

ايمپلنت هاي دنداني از جنس فلزات مختلف و حتي سراميک ها هستند ولي اغلب ايمپلنت هاي دنداني از جنس تيتانيوم هستند. ايمپلنت هاي دنداني از دو جزءاصلي تشکيل شده اند: فيکسچر و اباتمنت.

فيکسچر ايمپلمت داخل استخوان قرار دارد و قسمت اباتمنت ايمپلنت روي آن قرار مي گيرد و نهايتا روکش چيني با فرم دندان روي آن قرار داده مي شود.

اخيرا ايمپلنتهاي تمام سراميکي (زيرکونيا يا اکسيد زيرکونيوم) نيز وارد بازار شده و محبوبيت يافته اند. ايمپلنتهاي زيرکونيا به رنگ سفيد بوده و همرنگ دندان هستند و تمام مزاياي ايمپلنتهاي تيتانيومي را نيز در خود دارند. ايمپلنت سراميکي از اکسيد زيرکونيوم ساخته ميشود. مطالعات نشان داده اند که ايمپلنتهاي تيتانيومي و زيرکونيا هر دو از نظر برقراري تماس با استخوان و يکپارچگي استخوان بسيار مشابه هستند در واقع مقدار استخواني که در تماس با ايمپلنت قرار ميگيرد تعيين کننده ثبات و طول عمر ايمپلنت در دهان بيمار است. زيرکونيا از نظر زيستي با بدن سازگاري داشته و از نظر مقاومت نيز عمر خوبي دارد.

ايمپلنت بر دو نوع تک مر حله اي و دو مرحله تقسيم مي شود.شرکت هاي مختلفي مواد و اجزاء ايمپلنت را توليد مي کنند،که با توجه به متريال آن مناسب براي افراد مختلف است.که تشخيص آن بر عهده جراح شما است.

کاشت ايمپلنت در مطب بصورت سرپایی و با بي حسي موضعي (نظير معالجات متداول دندانها) و توسط جراح فک و صورت انجام مي گيرد. براي کاهش احتمال درد و عفونت ممکن است برای بیمار داروهائي تجويز می نماییم که قبل و بعد از عمل کاشت ايمپلنت مورد استفاده قرار گيرند.

بصورت کلی کاشت ایمپلنت در همه بیماران بجز کسانیکه از نظر پزشکی منع شده اند قابل انجام است و البته در موارد دیگر تحلیل شدید استخوان فک می تواند محدودیتی از نظر گذاشتن ایمپلنت ایجاد نماید میبایستی با استفاده از پیوند استخوان، در ابتدا استخوان فک را تقویت نموده وسپس از آن مبادرت به گذاشتن ایمپلنت کرد.

طول مدت جراحي معمولا نيم ساعت مي باشد و بسته به تعداد ايمپلنتها و شرايط فکي بيمار تغيير مي کند. در مواردي که علاوه بر کاشت ايمپلنت نياز به پيوند استخوان و يا تغيير شرايط کف حفره سينوس در فک بالا نياز باشد، زمان کاشت ايمپلنت بيشتر خواهد بود. پس از کاشت ايمپلنت تا قرار دادن پروتز روي آن زماني حدود 6 هفته تا 3ماه موردنياز است، تا کاملا ايمپلنت ها در شرايط بدور از تکان و لرزش به آرامي به استخوان فک بيمار جوش بخورد و ايمپلنت در جاي خود کاملا محکم شود سپس جراح مبادرت به قرار دادن پروتز روي ايمپلنت مي کند. البته در مواردي باتوجه به کميت استخواني فک بيمار و نوع ايمپلنت خاصي که طراحي شده است، بار گذاري فوري روي آن مي تواند صورت گيرد، بنا به تشخيص جراح مي توان بلافاصله پس از جراحي کاشت ايمپلنت، پروتز را روي ايمپلنت قرار داد.

ايمپلنت فوري دندان روشي از درمان ايمپلنت است که در آن تاج موقتي بعد از جايگذاري ايمپلنت در استخوان فک، روي ايمپلنت گذاشته مي شود. اين دندان جايگزين به طور موقت است که معمولا به دقت شکل داده ميشود طوري که در تماس با دندان سمت مقابل قرار نميگيرد و صرفا براي زيبايي لبخند است تا زماني که تاج دائمي دندان جايگزين شود. بيمار در زماني که بايد منتظر بماند تا ايمپلنت به استخوان جوش بخورد، از لبخندي با ظاهر طبيعي برخوردار مي شود.در جهت آرامش و راحتي بيمار تا آماده سازي نهايي ايمپلنت دندان.

پس از جراحي ايمپلنت بسته به مدت زمان کيفيت استخوان و واکنش هاي بافتي بيمار، مقداري درد و تورم در ناحيه جراحي ايمپلنت قابل پيش بيني است که در صورت لزوم جراح قبل و بعد از عمل کاشت ايمپلنت با تجويز داروآنرا به حداقل مي رساند.

حجم استخوان فک علاوه بر کارآيي آن بعنوان محافظ ريشه دندان در ظاهر افراد هم تاثير به سزائي دارد. ايمپلنت هاي دنداني در نقاطي که دندان از دست رفته است مي توانند حجم استخوان فرد را حفظ کنند و با بهبود ظاهر صورت در بهبود کيفيت زندگي افراد تاثير به سزائي بگذارند.

هزينه انجام ايمپلنت در بسياري موارد با انجام درمانهاي سنتي تفاوت چنداني ندارد. فاکتورهاي تعيين کننده هزينه خود ايمپلنت، دستمزد جراح، هزينه مواد مصرفي اضافي در صورت لزوم (پودرپيوند استخوان) و هزينه لابراتواري مي باشد، که البته بهتر است قبل از انجام عمل ايمپلنت بطور شفاف هزينه مربوط به ايمپلنت مورد توافق قرار گيرد.

امروزه با پيشرفت علم و تکنولوژي ايمپلنت، بيشترين توجه معطوف به زيبائي دندانهاي متکي بر ايمپلنت به همراه موفقيت دراز مدت آنها است. تطابق فرم و ظاهر استخوان ناحيه اي که ايمپلنت در آن قرار دارد با بقيه فک و هماهنگي دندان جايگزين شده توسط ايمپلنت با بقيه دندانها، هنر دندانپزشک است. البته لازم به ذکر است که هميشه درمان ايده آل تامين زيبائي 100درصد را نمي کند و با توجه به شرايط موجود مخصوصا حجم لثه و استخوان فک بيمار جراح دندانپزشک متبحر، بالاترين حد زيبائي را در کاشت ايمپلنت دندان لحاظ مي کند.

(Flaplees)در صورتي که بيمار از تراکم استخواني مناسب در نواحي مورد نياز ايمپلنت برخوردار باشد امکان گذاشتن ايمپلنت بدون جراحي و بخيه وجود دارد.

در صورتي که در اطراف محل کاشت ايمپلنت دندان استخوان کافي را دارا باشد. اين امکان وجود دارد که بلافاصله بعد از گذاشتن ايمپلنت ، روکش آن نيز تحويل شود.

جراحي ايمپلنت دندان هم مانند هر جراحي پزشکي نياز به مراقبت دارد،موارد مهم را خلاصه بيان شده است:

1- بعد از رفع بي حسي دچار درد خواهيد شد،مسکن هاي تجويز شده دندانپزشکتان را مصرف کنيد.ديگر دارو هاي تجويز شده را هم به طور منظم مصرف کنيد.
2- بعد از جراحي بين 3 تا 4 ساعت مايعات و يا هر نوع خوراکي مصرف نشود.
3- تا زماني که بخيه در دهان شما است از استعمال دخانيات خودداري کنيد،به دليل اينکه حرارت و دود روند ترميم را مختل مي کند.
4- تا دو روز بعد از جراحي از انجام فعاليت هاي سنگين بدني خودداري کنيد.
5- بطور مرتب از دهانشويه تجويز شده توسط پزشکتان استفاده کنيد.